دیوید رایزمن:
دیوید رایزمن نحوه زندگی افراد را به سه دسته تقسیم می کند:
1. دوران سنت راهبر
2. دوران درون راهبر
3. دوران دگر راهبر
1. دوران سنت راهبر: ساخت اجتماعی این دوران مبتنی بر سنت است و بشر را یکنواخت و قابل پیش بینی می کند و به او آرامش میدهد ( ارتباط چهره به چهره ).
2. دوران درون راهبر: انسان با عقلانیت خود از آرامش خارج می شود و با تلاش فردی در جهت پاسخ گویی به نیاز های متفاوتش است.
3. دوران دگر راهبر: ناشی از تمدن ارتباط جمعی و پیدایش ابزار سالاریست. در این وهله فرهنگ بلعیده میشود (عصر فرا آگاهی و ابزار الکتریکی ).
مفهوم توده تنها: این مفهوم را رایزمن بکار گرفته است که انتظارات و رنج های بزرگ در آن جایی ندارد.
تحول شیوه ها و نظام ارتباطی:
|
نظام ارتباطی |
گفتمان غالب |
نخبگان فرهنگی |
|
گفتاری |
سِحر |
شعر- نقالان و جادوگران |
|
نوشتاری |
دین |
پیامبران و روحانیون |
|
چاپی |
علم |
عالمان علوم تجربی و جدید |
|
جمعی |
ایدئولوژی |
ایدئولوگ ها |
|
الکترونیک |
تکنیک و فن |
تکنوگران |
ایدئولوگ ها: بدنبال انبوه سازی و جمع سازی و جامعه توده ای بوده اند که در این زمینه رادیو و تلویزیون نقش اساسی داشتند.
نظریه های مربوط به تاثیر پیام های ارتباطی:
برای تحقیقات انجام شده و نظریات مطرح شده در خصوص تاثیرات رسانه ها سه تقسیم بندی میتوان مطرح کرد:
1.دوران تاثیرات بسیار نیرومند ارتباط جمعی: نظریات مطرح شده در این دوران مربوط به سالهای دوران بین دو جنگ جهانی اول و دوم و اصلاحاتی نظیر گلوله ای جادویی یا تزریقی. برای توصیف این مرحله، آغاز این مفهوم سازی از تاثیرات رسانه هاست.
2.دوران تردید در تاثیرات نیرومند ارتباط جمعی: این نظریات از دوران پس از جنگ جهانی دوم تا آغاز دهه 1970 به طول انجامید. نظریه تاثیر محدود یا استحکام، مربوط به این دوران است که به تماس های فر دی و محیط اجتماعی و انگیزه استفاده از رسانه ها مربوط میشود. بلومر و مک کوایل از نظر پردازان این دورانند.
3.دوران بازگشت به مفهوم رسانه های جمعی نیرومند: این
نظریات از دهه 1970 تا کنون مطرح شده است و بسیاری از محققان از مفهوم رسانه های
جمعی نیرومند جانبداری کرده اند. نظریات اثرات کاشت، برجسته سازی و مارپیچ سکوت
مربوط به این دوران است. پیدایش تلویزیون به عنوان رسانه ای نوین از رسانه های قبل
از خود جذابیت بیشتری داشت.
نظریه تزریقی (Hypodermic):
بائر از نظر پردازان این نظریه بوده است. اساس این نظریه بر قدرت نا محدود پیام استوار است. به این معنا که اگر پیام خوب و قوی ارائه شود بیشترین تاثیر را بر مخاطب می گذارد. در این نظریه مخاطب بسیار منفعل است و به ارتباطات میان فردی توجه نمیشود. فرد ساکن است و می توان پیام را به او تزریق کرد.
در این نظریه فقط به پیام توجه میشود و برای گیرنده پیام اهمیتی قائل نمیشود. این نظریه قائل به تاثیر قوی، مستقیم و فوری وسایل ارتباط جمعی بر مخاطبین است.
انتقادات:
1. تکرار پیام مساوی بر تاثیر پیام نیست زیرا تکرار پیام در مواردی به ضرر ارتباط گراست.
2. این نظریه شاید در جوامعی که کثرت وسایل ارتباط جمعی وجود ندارد موفق باشد، زیرا مخاطب پیام های متناقض از رسانه های مختلف را دریافت نمی کند.