اصول سخنوری جلسه چهارم

واژه تا عبارت:

1.کلمه مقدس است و معجزه می کند. خطیب توانا بر ریشه شناسی ( اتیمولوژی ) مترادفات، متضاد ها، ساخت ترکیب ها و اصطلاحات، ساخت مبانی و مفردات باید تسلط پیدا کند تا سخنوری قابل شود.

2.واژه در سخنرانی موضوعیت دارد و ابزار و مصالح سخنران ماهر است. برای بر کشیدن کاخ سخن از نقش جادویی کلمات و عبارات زیبا و خوش آهنگ غافل نشوید. اهمیت واژه برای سخنران مانند عدد برای حسابدار است.

3.کلمات و جملاتی را بکار ببرید که روان، روشن و خوش آهنگ باشد و عموم شنوندگان آن را درک کنند. واژگان پیچیده و نامأنوس باعث خستگی شنونده می شوند.

4.به جا ی آوردن مترادفات فراوان در سخن ، از کلمات زیبا تری استفاده کنید. به گزینی واژه ها به زیبایی سخن کمک میکند.

5.تا می توانید با مطالعه و دقت در سخنان دیگران ظرفیت واژگان و اصطلاحات خود را افزایش دهید. هر جا واژه ای زیبا و جاندار دیدید یادداشت کنید و سعی کنید به خاطر بسپارید تا در سخنرانی خود و محل مناسب به کار ببرید.

6.اگر لازم است در بخشی از سخنرانی از مطالب و کلمات تخصصی یک علم بهره ببرید، قبلا تلفظ صحیح واژه و اصطلاحش را بپرسید و از درستی و به روز بودن آن مطمئن شوید.

7.ملاک اساسی تلفظ صحیح هر کلمه، قبول عامه مردم است که به زبان روز سخن می گویند نه اسناد و مدارک مرده. بعضی واژه ها نیز دو شکل درست استعمال دارند. ضروری نیست و خیلی وسواس به خرج ندهید.

8.بهتر است در سخنرانی از کلماتی که ریشه فارسی دارند بهره ببرید و واژگان بیگانه را بر معادل های فارسی ترجیح ندهیم. مگر آنکه باعث نا مفهوم شدن جمله گردند.

9.سعی کنید در هر سخنرانی کلمات تازه تری به کار ببرید، مطالعه آثار برجسته ادبی فراوان به شما کمک میکند. سعی کنید صاحب تکیه کلام نشوید و عبارات تکراری به کار نبرید.

10.در سخنرانی سعی کنید از گفتن جملاتی مثل ناراحت کننده است، شگفت آور است، شادی بخش است، خودداری کنید. حالت های شادی و ناراحتی  را با توصیف و توضیح در شنوندگان ایجاد کنید.

11.نحوه جمله بندی و بیان هر کسی متاثر از اندیشه ها، اطلاعات، عقاید و ظرفیت های واژگانی اوست. به هیچ وجه یک خطیب به تقلید طوطی وار جملات و عبارت های سخنران دیگر دست نمی زند. غیرطبیعی و ساختگی بودن بعضی جملات، همه سخن را ضایع میکند.

 نکته: سخنرانی را با نام خدا آغاز کنید. هیچگاه با عذرخواهی شروع نکنید.